Ka Naih Deuh Ti Hlah Bawipa Misual Ka Si!

ZARHTENI CAANHMANNAK

Saturday, December 1, 2012

Visit VFC at www.vawngtuforchrist.blogspot.in

Caantlaitu                   :           Salai Van Kil Peng (New Delhi, India)

Thawngṭha Chimtu     :           Pastor. Thomas Bawi Kil Lian (Geneva, Switzerland)

Pathian thangṭhatnak caah abia aihrawm khomi nan dihlak kan biak kan Pathian nih thlacuahnak in peko hna seh. Kan caan kan vanthawk pah ko lai. Kan caan chung leiah an kan hruaitu dingah ka thimmi Bible ka van rel lai i ,cukhawhcun ahramthawknak thlacam ka van peh te lai .

Bible kan rel lai

^“1Mi vialte hna, Pathian cu lunglawmhnak in thangṭhat tuah u! ²Asunglawimi a min kha hla in thangṭhat u, sunparnak in thangṭhat u.” ( Salm 66:1-2 )

Ca thiang kan rel mi Bawipa nih thluachuahnak kan pek piak ko seh.

Thla kan cam lai: Adawtnak he nitin an kan zohkhentu kan Pathian, na mithiang thangṭhat si ko seh. Kan caan kan zeizong vialte na kut chungah kan rak up, Zisuh na min in, thla kan cam kan Bawipa le kan Pathian Asmen.

Thawngṭha Chimtu Tuanbia Tawi:  

Thawngṭha a kan chimtu kalungthomas@gmail.com cu University of Geneva (Bossey), Geneva, Switzerland ram ah Certificate of Advanced in Ecumenical Study (CAS) a kai lio mi a si. Anih hi 1998 ah tanghra cu BEHS No.1, Hakha in a awng, 2004 ah Bachelor of Theology (B.Th) cu Zomi Theological College (ZTC), Falam in a kan lakpiak, 2009 ah Master of Divinity (M.Div) cu Myanmar Institute of Theology (MIT) in a kan lakpiak i August 30, 2012 ah Intermediate Level in English Course cu GNIGE ah a dih, 2004-2006 tiang Zephai khua ah Assistant Pastor aṭuan pah in Youth Director in Vawngtu Area Baptist Churches (VABC) le EC in Zophei Baptist Association (ZPBA) ah a rak kemh chih hna, i 2009-2010 tiang Vawngtu Baptist Church ah Church Pastor a ṭuan. Pastor Thomas Bawi Kil Lian le chungkhar cu Khuazing nih fapa pahnih thlua achuah hna.

THAWNGṬHA CHIMNAK

Tlangtarmi: “Ka Naih Deuh Ti Hlah Bawipa Misual Ka Si!”

Pastor. Thomas Bawi Kil Lian

Biahmaithi: Kan vulei hi huap in vun cuanṭhan tuah hna u sih! Nai America hruaitu i thimnak nih vuleicung tadinca cahmai hmun tampi avan lak. Obama hruaitu achuah cu US mipi ca lawngah si loin Asia le ramdang dang hna zongnih kan ram caah zeiṭhatnak dah akan tuahpiak te lai tiah hnabei sei ngai in um cio asi. Kan mah Kawlram zongah Obama cu arak phan tikah thilṭha tampi achuak lai tiah zumh asi i bawmhnak tete zong avan kan pek kha kan hmuh i kawlram mipi cu lawmhnak in kan khat. Cu lio ahcun Palestine Hamas pawl nih Israel ramah dungci bom tamlak tein an van kah hna caah Israel nih akah ṭhan hna i minung nunnak tampi aliam i khuaci an mui ko. Cu caan lio ahcun Syria ram ral ruangah chun nitlak zankhua dei meithal thawng le tahthawng adai ti lo. Cu lio ahcun Rakhine mi le Rohinza pawl cu an inn le an lo mei in an i duah hna, mah le mah an ithah hna i thisen aluan, khuaci an mui, acheu Rohinza pawl cu Bengala rili cung an tlik lio ah ti chungah a pilmi aza in an nun aliam rih. Cu lio ahcun Lairam caah bawmhnak cuzat kha zat phaisa kan hmuh cang ti hna thawngpang tete kan van theih i kan lung ahmuihning. Cu caan theng ahcun kan Pa Chan Cung Hnin Pa nih Vawngtu le Hakha karlak lampi kong thawng avan kan thanhmi kan theih tikah cun Vawngtu khua hi Pathian thluachuah kan co hringhran ko tiah kan ti i lawmnak in kan khat. Cu thawngpang kan rel cuahmah lio ah US Washington DC thawng ka van hal hna tikah cun kan u/ kan nu Lai Ram Thang nu cu nikhat hnu nikhat azualchin thawng cu kan vantheih ṭhan tikah cun Lairam Pa te chungkhar cu ngeihchiat lungkuainak nih azelh cuahmah ko hna. Cu caan lio te ahcun acheukhat Vawngtu tefa hna cu heh tiah kan umnak ram cio ah rian kan ṭuan, Christmas thla ah ka chungle phaisa kuatding ka ngei lai lo tiin rian ah lu hlinh in rian kan ṭuan, acheukhat cu Cozah an ṭhat caah sianginn kaiter kan si i computer hmai ah heh tiah huampah huamlo pah buin ca kan zoh hna, thadam deuh in aum mi zong kan um ṭhan hna. Cu lio ahcun Pu Hrang Uk leiba kan cham atlai cang lai tiah rianṭuantu lungrethei in kan um. U le nau, Nu le Pa hna vulei cung nun hi anuam nan ti maw? Atu nai lawmh zongah ngeihchia caan nih an hngak ko. Lawmhnak le ngeihchiat cawh buin caan nih cun tilian bang avan kan fenh i 2012 Sweet December cu kan rak phanthan hoi cang!Sweet December innka on dingah hi Bible cacang hi ka thim:

“Ka Naih Deuh Ti Hlah Bawipa Misual Ka Si!”

(Luke 5:1-8b CEV) “Jesuh nih Pathian bia theihduh ah asin arakpanhtu mibupi cu cawnpiak dingin Gennesaret(Galilee) tikam ah khan adir. Sur tawl dingin aa timhcuahmah mi ngatlai pawl an lawng tikam aum ko kha Jesus nih ahmuh. Jesuh cu lawng cungah akai i lawng cu tichunglei thawndeuh dingin lawng ngeitu Peter cu afial. Cun Jesuh cu lawng cungah cun athu i mizapi acawnpiak hna adih tikah Peter le ahawile cu nan lawng kha tithuhdeuhnak ah thawn ulaw sur cu vorhthan tuah u tiah atitik hna ah Peter nih Bawipa zan khuadei kan vorh ko nain nga pakhat hmanh kan tlai lo tiah lungdong ngai in aleh. Sihmansehlaw nangmah nih vorhko uh tiah na ti ahcun kan vorh ṭhan ko lai ati i an vorh tikah cun ngatampi an tlai kha Peter nih ahmuh tikah  Bawipa ka naih deuh ti hlah kei cu misual ka si tiah ati”.

Hi Bible cacang hi Peter, John, le Jeim le kan Bawipa Jesuh an i tonnak kong asi i ngatlaitu dirhmun in minung tlaitu dirhmun ah athlennak hna tuanbia asi.

1. Luke 5:2 kan van zoh tikah kan hmuhmi cu Peter le ahawipa cu zankhuadei sur an vorh caah ahnawmngaimi an sur kha tawldingin timhtuahnak an ngeih liopi asi. Zan khuadei sur vorh cu an re athei ko lai ti cu afiang ngaingai. Cun atanglei kan rel chap tikah khan nga pakhat hmanh kan tlai lo tiah Peter nih achimmi kha kan hmuh fon. Zan khuadei survorh i ngaitlai lo chinchap, cun an retheih he an mitku cim lo he chungsi avang ko lai. Peter le ahawipa hi ngaitlai in acawmmi an si tikah ṭuanlo awk le aṭha fawn lo. Asinian zankhua dei vorh i nga pakhat hmanh tlailo an chungsi avang hlei ah an lungre zong athei ko lai i zeiko dah asi hnga tiah an khuaruah zong ahar men lai. Cu lawng si loin zankhuadei an vorhnak an sur ahnawm ngai mi cu tawlding in an buaicuahmah lioah Jesuh nihcun rian cu avan chapchin hna. Kan mah cio si u sihlaw mahtluk buai le lungre thei lakah zeirian hme na kan fial na duhnak hmun paoh khan Pathian bia cu chimh ko hna tiah kan ti kho men! Asi nain Peter le ahawipa nih hin Jesuh bia ning tein lawng cu ti chung lei ah an van thawnpiak  i Jesuh cu lawng cungah cun akai i Pathian thawngṭha bia cu achimh hna. Kan Bawipa Jesuh nih minung akan herh hi kan i manh caan ah asi bal lo. Hawi kan lawhdeuh tikah auh le fialding zong asimanking asi bal lo. Kan fimdeuh tikah auh ding zong asimanking asi fawn lo. Kan mah nih kan khiahmi or kan tukmi caan ah fialding in atimhmi zong asi bal lo. Amah nih aherh tiah akhiahmi caan ah auh ahmangmi kan Bawi Jesuh asi kha hi tuanbia nih fiang tein akan cawnpiak mi asi. U le nau hna kan Bawipa Jesuh auhnak le fialmi rian hi kan i remcang tikah, kan sining nih atlinh deuh tikah, hawi kan lawhdeuh tikah kan ti sual ahcun Pathian nganhsual afawi hi. Na ngeihmi chawva thilri zong Bawipa nih aherh caan te ah pek i zuam tuah. Kan Vawngtu khua te hi ṭhanchonak Bethsaida ti acawl lio te ahhin Bawipa nih na chawva peihding ah aherh hi. Na manh caan ah asi lai lo, na remcang deuh tikah asi lai lo, ti acawllio caan lawngah peih ding asi lai hi. Na caan zong Bawipa nih aherh caan te ah pek izuam tuah. Na thazang zong Bawipa nih aherh caan te ah hman izuam tuah. Na ruahnak zong Bawipa nih aherh caan te ah hman izuam tuah.

2. Jesuh nih aherh caan te ah apemi minung hna cu zeidah pehzulh in ṭuan asi lai tikha Jesuh nih lam ahmuh sak hna, bia a chimh hna i ṭuanding kha an hngalh. Jesuh nih an hmuhsak dingmi rian cu na rakruahciami ningin asi lo kho, zeicahtiah atu cu amah duhning in kaldingah lam an sawhpiak cang lai. Peter le ahawile cu surtawl dingin an i timhmi asi ko nain Jesuh nih rian avan pek hna tikah cun nan surkha tawl ko uh ati ti hna lo. Lawng kha tithuh deuhnak ah thawndeuh u law sur cu vorh ṭhan tuah u tiah ati ko hna. Peter cu alung atho lo ngai ngai, zan khuadei pei kan vorh cang cu Bawipa tiah atimi nih atha atho hrim lo tikha alanghter. Sihmanhsehlaw, Peter nihcun Bawipa vorh uh tiah na kan ti ko ahcun kan vorhṭhan ko lai tiah ati. Acaan ahcun Pathian fialmi rian hna hi minung kan sinak pedan in kan tahtik ahcun tha athawh lo caan atam ko, tuahtonmi pei asi ko cu tiah ti sual afawi. Peter cu afialmi ning tein atuah taktak tikah cun ngatampi atlai tikha kan hmuh. Kan Bawipa Jesuh nih Peter sinah bia achimhmi cu alung adongngai cangmi rian kha ṭuanṭhan dingin afial ṭhan ko. Abiapi ti lo, zan khuadei pei kan vorh cang i zeihmanh kantlai lo cu tiah aruahmi kha tuahṭhan dingin Bawipa nih afial ṭhan ko. U le nau hna Khrihfa upa, mino upa rian hna, Nu upa rian hna le Sunday school rian hna hi taksa mitbenh na benh i na zoh ahcun zero lawng na hmuh lai i alar lo ngaimi rian le mitampi ṭuanduh lomi rian asi kha na hmuh lai. Sihmanhsehlaw, thlarau mitbenh na benh i na zoh ahcun lungvar na hmuh lai. Asinain thlarau mitbenh asimi Pathian bia cu na ngei hma sa aherh lai. U le nau hna Bawipa aw kan theih aherh ko. Bawipa aw theih hlahsehlaw Peter cu zeidah atuah ti hnga i ngazong cu atlai ti hnga maw? Zeidah Bawipa nih akan duhpiak tikha kan i fian aherh cang. Cucu kan thluachuah hrampi zong asi lai. Kan Innchungkhar ahhin Pathian nih akan fialmi or akan tinhpiakmi rian tete hi aa dang cio hna. Pathian kan caah zeidah akan tinhpiak tikha i fian aherh cang.

3. Peter le ahawile cu tithuhdeuhnak ah an sur cu an van vorhṭhan tikah cun nga cu tamtuk an van tlai tikah Peter nih achimmi bia cu Bawipa ka naihdeuh ti hlah! kei cu mi sual ka si tiah ati. Peter nihcun hitin asi ahcun ngaitlai rian ka ṭuanmi hi a hlawktuk cang ko hih ka rianah biataktein ka ṭang ko lai tiah ati lo. Thluachuahnak nganpi Jesuh sin in ahmuh cang kain nga cungah along a umti lo, Jesuh cungtu ah athinlung dihlak achiah achanh cang. Hi ngatampi ka tlaimi hi sur vorh ka thiam caah ati lo, cun van ka nei ati lo. Kan nih si u sih law kan thlacamnak Pathian akan leh kan ti men hnga. Kan thlacam zong Pathian nih akan leh asi kho ko nain thlacamtu nih khi bia kha chimding asi lo tikha Peter tuanbia nih akan cawnpiak kha kan hmuh. Peter cu asi lo Bawipa keimah cu misual ka si ka sinah rak ka naihti hlah tiah ati. A biafang kan zoh tikah aduhnak cu Bawipa keimah cu na hmaiah mitling lo ka si, na thluachuah hmanh co awk atlakmi ka si lo, na pawngah um dinghmanh in atlakmi ka si lo ti kha alanghter. Hi peter biafang hi ka duhngaimi biafang asi i zumtu hna zong nih kan cawnawk aṭhami asi tikha van langhter ka duh ko. Thluachuah ahmuh cangkain mi chambau asi kha arak theih cawlh. Thluachuahhmuh hi thlarau mifa hna caah cun uanthlarnak asi ballo mah sinak tlinhlonak tu kha i hmuh asi i Pathian sinah michanbau kan si zia kha akan fianhtu kha asi deuh. Vawngtu vawlei nih acawmmi, thisa in unau, nu le pa Bawi Khrih min in siahherhnak kan ngeih hna! Vulei cung kan nun chungah duhfak hauhkaunak nih kan nunnak cu amawngh cuahmah lio ah Pathian lei i vun imer ṭhan ding hi thil fawi asi lo bantuk in minung tampi an nun cu, cu haukkaunak rilipi chungah cun tleihkhawh ti lo in aliampi thluahmah ko hna. Vuleicung kan nun hi hitiang lawng maw kan si ko hna lai? Greek ralbawi minthang ngai asimi Alexander the Great nih ziah ah hme vulei ral ṭhawng tamtuk ka tei ko hna nain in lungdaih hnangamnak hi ka hmuh kho hlei lo ee tiah amah le amah cu bia aa hal i ral atei ni ah ihkhun cungah nguingui thlak in atap ruangmang ko. Lungdaih hnangamnak taktak cu teinak ah aum lo, dollar ah a um lo ee. Bawi Jesuh he nunṭinak lawng nih cucu ngeihkhawh asi. Sweet December lawmhnak nan cungah tlung ko seh!

Donghnak Thlacamnak

Bawipa kan i lawm kan ni thangṭhatnak ahram in alai in, adongh tiang thiangthlarau in nakan umpi lawng siloin na thawngṭha Bia kan theihmi zong kan nunnak ah atak in anunpi kho mi kan si nak lai, pumpak kan lungthin ah rianṭuan ko sawh. Atangrihmi kan caan le kan nunnak nangmah sinah chanhṭhan buin lunglawm tein thla kan cam, Amen.

…………………………………………….&…………………………………………………

www.vawngtuforchrist.blogspot.in